Ürəyi qoruyan 5 vacib qayda - Məşhur kardioloqdan açıqlama
28-10-2019, 00:01
Rusiyanın Səhiyyə Nazirliyinin baş kardioloqu, Milli Tibbi Tədqiqat Kardiologiya Mərkəzinin direktoru Sergey Boyçov ürək sağlamlığı barədə ən çox yayılmış və əsas təhlükəli səhvlərdən danışıb.
Kardioloqlar son dövrlərdə bir çox insanın 40-45 yaşında, hətta 35 yaşında artıq ürək-damar xəstəliklərindən əziyyət çəkməyə başladığını iddia edir.
Şəffaflıq.az Rusiya mətbuatına istinadən xəbər verir ki, bununla bağlı danışan həkim orqanizmdə ən tez yaşlanan orqanın damarlar olduğunu bildirib:
“İnsanların əksəriyyətində "təslim olan" ilk və əsas orqan qan damarlardır. Onların ən çox rast gəlinən xəstəliyi - arterial hipertoniyadır. Hipertoniya infarkt, insult və vaxtından əvvəl ölümün əsas günahkarıdır. Onun risk faktoru 45% -dir. Yəni damar xəstəlikləri və ölüm hallarının yarısı yüksək qan təzyiqindən asılıdır. Siqaret, alkoqol, duz, artıq çəki isə digər amillərdir.
Yaşla bağlı olaraq çox az adam hipertoniya inkişafının qarşısını ala bilər. Damarlar daha sərt olur, böyrəklər daha pis işləyir, bədəndən duzu çıxarmaq funksiyasının öhdəsindən daha az gəlirlər. Bildiyiniz kimi, artıq duz artan təzyiqin əsas səbəblərindən biridir”.
Ancaq hər şey o qədər də pis deyil. Baş kardioloq deyir ki, hipertoniyanın qarşısını almaq mümkündür və xəstəlik artıq başlamışsa, onu nəzarətdə saxlamaq lazımdır. Həkim eyni zamanda bir çox hipertoniklərin böyük səhv edərək, çox təhlükəli yüksək təzyiqi ilə həyatına davam etməsi və müalicədən qaçması ilə bağlı narahatlğını da dilə gətirib:
“Təzyiqim həmişə 160-100-ədir və özümü çox yaxşı hiss edirəm” kimi ifadələr böyük səhvdir. Unutmayın ki, infarkt olmaq və ya insult keçirmək istəmirsinizsə, 140 ilə 90 icazə verilən maksimum təzyiqdir. Və 130/80 təzyiqə düşmək daha yaxşıdır.
Hipertoniya dərmanlarını müalicə kursuna görə qəbul etmək yol verilmiş digər bir xətadır. “Dərmanları 2 həftə qəbul etdikdən sonra təzyiq normal vəziyyətə qayıdacaq” demək və sağaldığını iddia etmək ən çox yayılmış səhvlərdən biridir. Müasir tibb hipertoniya kurs terapiyasını tanımır. Çünki bu xəstəlik əbədidir. Xronikdir, tamamilə müalicə edilə bilməz, ancaq müvəffəqiyyətlə nəzarət altında saxlanıla bilər, ömrü uzatmaq və həyat keyfiyyətini qorumaq olar. Bunun üçün hipertoniya dərmanlarını kardioloqların dediyi kimi, “müddətsiz” qəbul etməlisiniz. Əks halda mütəmadi olaraq tibbi müayinədən sonra dərmana ehtiyac duyulur. İstisna hallarda, xəstəliyin erkən mərhələlərində yüksək qan təzyiqi dərmansız müalicə edilə bilər”.
Daha sonra baş kardioloq damarları xolesterindən təmizləyən üsulların təsirindən danışıb:
“Bu gün damarları təmizləmək mümkün deyil. Ümumiyyətlə, “damar təmizlənməsi” məişət dilidir. Ən azı iyirmi ildir ki, sübutlara əsaslanan tibb dünyasında yaşayırıq. Hər hansı dərmanların damarları “təmizləməsi” ilə bağlı isə heç bir elmi sübutlar yoxdur. Artıq ciddi elm bu cür “təmizləmələr” ilə heç məşğul olmur. Bir vaxtlar xolesterin lövhələrini ləğv etməyə yönəlmiş bir terapiya var idi. Lakin bu istiqamət gözləntiləri doğrultmadı.
Müasir tibb nə təklif edir? Xolesterin lövhələrinin ölçüsünü azalda bilən statin dərmanları var. Bu vəziyyətdə lövhənin yağ komponenti azalır, lakin bu gün qan damarlarının divarlarında əmələ gələn "lövhələri" tamamilə çıxarmaq mümkün deyil. Odur ki, lövhələrin və ya aterosklerozun böyüməsinin qarşısının alınması ilə məşğul olmaq vacibdir. Buna sağlam həyat tərzindən başlamaq və həkiminiz tərəfindən təyin olunan dərmanları qəbul etməklə başlamaq olar”.
İnfarktın əlamətlərindən danışan kardioloq bildirib ki, bu gün çoxları onlardan xəbərsizdir. Odur ki, risk müddətini uzatmaq ölümcül nəticəyə qədər təhlükəli vəziyyətə gətirib çıxara bilər.
Kardioloq infarktın əlamətlərini belə sadalayıb:
İlk və əsas siqnal ağrıdır. Ağrı sıxlıqla ürək ətrafında, sinənin orta hüceyrələrində hiss edilir. Bu ağrı tez-tez sol ələ, çiyinlərə, çənəyə və boyuna yayılır.
Vacib qeyd: İnfarkt keçirənin tikiş və ya yanıq ağrısı olmur, o, adətən sıxılma və boğulma şəklində özünü göstərir.
İkinci simptom - boğulma, kəskin hava çatışmazlığı. Bu iki simptom bir neçə dəqiqə ərzində yox olmazsa, dərhal təcili yardım çağırmalısınız. Bu halda nəinki sağ qalmaq, həm ürək əzələsinə dəyən zərərin miqdarını minimuma endirmək, həm də infarktdan sonra ürək çatışmazlığının inkişafının qarşısını almaq üçün bir şans var”.
Professor ürək sağlamlığını qorumaq üçün 5 qayda irəli sürüb:
1. Qarnınızı düzləşdirin. Kişilər üçün kritik təhlükəli bel ölçüsü 102 sm və daha çoxdur, qadınlarda 88 sm və daha çox. Yadda saxlayın ki, mədədəki yağ - ürək-damar sistemi üçün çox təhlükəlidir.
2. Fiziki baxımdan aktiv olun. Hipertoniyaya qarşı ən yaxşı vasitələrdən biri işləyən əzələlərdir. Onlarda qan aktiv şəkildə axın edir. Nəticədə ürək və beyin damarlarının yük azalır.
3. Duzu azaldın. Yemək bişirərkən duz əlavə etməyin. Mümkünsə duzu süfrədən ümumiyyətlə, yığışdırın ki, hazır yeməyə duz əlavə etməyəsiniz.
4. Siqaretdən imtina edin. Tamamilə! Elektron siqaretlərə keçməyin, bütün tütün məhsullarından uzaq durun. Onların hamısı damarlar üçün zərərlidir, istisnasız.
5. Alkoqolu azaldın. Faydalı doza yoxdur. Spirtli içkiləri az-az içməklə onun sadəcə zərərlərini minimallaşdırmaq olar. Ən təhlükəlisi də gecə alkoqol qəbul etdikdən sonra səhər yaşanan paxmeldir. Bu, qan damarları və ürək üçün kritik dərəcədə təhlükəli olan ağır intoksikasiyanın baş verdiyi deməkdir.
Geri qayıt